Astronominin Simgesi Arecibo Radyo Teleskobu’nun Kötü Sonu

ÖNERİLENLER

Porto Riko’da bulunan ve 305 metre genişliğindeki yeryüzündeki en büyük radyo teleskoplardan biri olan Arecibo Radyo Teleskobu’nun meşhur bilimsel kariyeri sona erdi.

Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı (National Science Foundation) yaptığı açıklamaya göre, Arecibo Gözlemevi’nin devasa radyo çanağındaki hasarın, tesisi onarılamayacak kadar tehlikeli bir hale getirmesinden sonra teleskobun hizmet dışı bırakılacağını duyurdu.

İkonik gözlemevinin kaderini belirleyen duyuru, bilim adamlarının çanağın üzerine asılı 900 tonluk bir bilim platformunu destekleyen karmaşık kabloların hasar görmesinden sonra geldi.

Ağustos ayında, bir kablo yerinden çıkmıştı, ancak durumu değerlendiren mühendisler teleskobun halen güvenli olduğunu düşünüyorda ancak bu ayın başlarında, ikinci bir kablo beklenmedik bir şekilde koptu ve Arecibo’nun kaderini çok daha tehlikeli hale getirdi. Üç ayrı mühendislik raporunu değerlendirdikten sonra, mülkün sahibi olan Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Vakfı NSF, tesisin tamir edilemeyecek kadar kötü durumda olduğunu ve tesis personelini gereksiz yere riske atmamak adına teleskobun kapatılmasında karar verdi.

Ağustos 2020’de bir kablonun yerinden çıkmasının ardından Arecibo Radyo Teleskobu’nun devasa çanağına verilen hasarı gösteren bir görüntü. (Kaynak: UCF / AO)

NSF Matematik ve Fiziksel Bilimler Bölümü müdür yardımcısı Sean Jones, yaptığı basın toplantısında, “Hedefimiz, kimsenin güvenliğini riske atmadan teleskobu korumanın bir yolunu bulmaktı ” dedi. “Ancak, mühendislik değerlendirmelerini inceledikten sonra, bunu güvenli bir şekilde yapmamızı sağlayacak hiçbir yol bulamadık. Karar vermedeki bir gecikmenin, tüm tesisi kontrolsüz bir çökme riskiyle karşı karşıya bırakır ve insanların hayatını ve ek tesileri gereksiz yere tehlikeye atamayız.” dedi.

NSF Astronomi Bilimleri Bölümü müdürü Ralph Gaume, “Teleskop şu anda beklenmedik, kontrolsüz bir çökme riski altında,” dedi. “Mühendislik değerlendirmelerine göre, kabloları sabitleme veya test etme girişimleri bile felaket bir yıkıma sebep olabilir. Mühendisler bize yapının ne kadar güvenli olduğunun oranını veremezler, ancak NSF’ye yapının yakın gelecekte kendi başına çökeceğini bildirdiler.”

NSF, tesise en yakından bağlı kurum olmasına rağmen, NASA şu anda gözlemevinin işletim maliyetlerinin yaklaşık üçte birini, özellikle de Dünya’ya yakın asteroitlerin gezegen radar gözlemlerini finanse etmek için sağlıyor. NASA temsilcileri yaptığı açıklamada, ” NASA, gözlemevinin Ağustos ayında zarar görmesine neyin yol açtığının araştırılmasına doğrudan dahil olmasa da, NSF, soruşturmaları devam ederken NASA dahil olmak üzere paydaşlarla iletişim kurdu” diye yazdı. “NASA, Ulusal Bilim Vakfı’nın tarihi gözlemevinde çalışan, ziyaret eden ve okuyanların güvenliğini her şeyin üstünde tutma kararına saygı duyuyor.”

Porto Riko’daki Arecibo Gözlemevi’nde, 6 Kasım 2020’de ikinci bir kablonun kopmasından sonra kablonun drone görüntüsü.

Güvenlik endişeleri ortaya çıkıyor 

Basın toplantısı sırasında yetkililer, kararın Arecibo’nun geçtiğimiz on yıllarda yaptığı veya gelecekte yapmaya devam edebileceği bilimsel çalışmaların bir yansıması değil, güvenliği önceliklendirmeye dayandığını belirtti.

Gaume, “Bu kararın Arecibo Gözlemevi’nin bilimsel değerleriyle hiçbir ilgisi yok” dedi. “Bu bir değerlendirme değil. Tamamen güvenlikle ilgili.”

Guame, Arecibo Radyo Teleskobu ve diğer tesislerini kullanmayı planlayan bilim insanları ile planlanan araştırma projelerini mümkün olan diğer tesislere yönlendirmeye çalışacağını sözlerine ekledi. Bununla birlikte, tesis, özellikle Dünya’ya yakın asteroitleri ve diğer güneş sistemi nesnelerini incelemek için yoğun bir şekilde kullanılan radar kapasitesi açısından benzersizdi.

 

ÖNERİLENLER

YORUMLAR

FARKLI BİLGİLER